Regio Noord-Limburg
C. Gewenste en feitelijke resultaten en verdeling van kosten en baten
Motieven voor samenwerking
Vergroten van het ambitieniveau - bundelen van krachten
- Meer doelen of doelen met een hogere kwaliteit realiseren
Organisatorische voordelen
- Professionaliseren van organisatie en/of bestuur
- Betere bereikbaarheid van personele, financiële en andere middelen
Voorkomen van hinder van elkaar
- Tegengaan van ‘slopende’ concurrentie
Aan motief beantwoord?
Alle Noord-Limburgse gemeenten participeren inmiddels in de Regio Venlo. Daarmee is er sprake van een bundeling van krachten die nodig is om de gezamenlijke regionale ambities te organiseren. Deze schaal maakt de regio tot een serieuze gesprekspartner.
Belangrijkste motieven: Vergroten van het ambitieniveau – bundelen van krachten
Beoogde resultaten
Samenwerken is geen doel op zich maar is gericht op het realiseren van resultaten. De Prestatieladder kan je helpen voor het benoemen van de resultaten waar het om te doen is (beoogde eindresultaten) en de tussentijdse resultaten of mijlpalen.
Resultaten kunnen gaan over het inhoudelijke vraagstuk, over de prestaties in het proces, maar ook over de samenwerking met andere partijen. Hoe hoger op de ladder des te betekenisvoller of meer zingevend het resultaat!
Je kunt eventueel onderscheid maken naar beoogde resultaten van alle partners gezamenlijk(de gemeenschappelijke opgave) en naar specifieke doelen van de eigen gemeente.
Inhoudelijke resultaten
De focus is primair gericht op de beoogde maatschappelijke effecten: wat zijn zichtbare of herkenbare gevolgen in de samenleving?
- Bovenaan de ladder staat wat je wilt bereiken en meer naar de onderkant komt in beeld wat je hiervoor gaat doen en welke middelen je hiervoor over hebt. Je hebt een prestatie geleverd als je iets hebt gerealiseerd. Het beoogde resultaat is dan ook werkelijk bereikt (als gevolg van jouw inspanning) of dit nu gaat om het realiseren van het zingevend eindeffect of het werkelijk ter beschikking stellen van middelen.
- Er is sprake van een ‘finale keten’: van middel, naar tussendoel tot einddoel. Bovenaan de ladder staat het zingevende einddoel, meer naar onderen gaat het om tussendoelen en aan de onderkant van de ladder gaat het om middelen.
Prestaties in het beleidsproces
Het gaat bij deze ladder om het succesvol voltooien van alle benodigde processtappen om tot de beoogde inhoudelijke resultaten te komen: welke stappen en 'tussentijdse producten' zijn nodig voor het realiseren van de gewenste maatschappelijke effecten?
Het is een prestatie om de stappen te zetten volgens een voorgeschreven procedure, maar ook om de stappen te nemen die in de gegeven situatie nodig zijn of zijn afgesproken. De prestaties in het beleidsproces zijn ingedeeld in prestaties die te maken hebben met het voorbereiden van besluiten, het nemen van besluiten en het uitvoeren van besluiten.
Samenwerkingsprestaties
Realisatie van veel opgaven vraagt samenwerking met andere partijen (‘intern’ of ‘extern’). Tot samenwerking komen gaat niet vanzelf – het realiseren van vruchtbare samenwerking al helemaal niet.
Het realiseren van samenwerking is ook een resultaat. Het is ook een manier of een voorwaarde om tot realisatie van maatschappelijke effecten te komen: vanuit deze invalshoek staat coproductie aan de top van de ladder van samenwerking. We zien een aantal tussenstappen of prestaties voordat samenwerking tot coproductie leidt.
Tips
- Formuleer maatschappelijke effecten op een wijze die herkenbaar is vanuit de belevingswereld van diegene die bij de realisatie van de opgave betrokken zijn en diegenen op wie de opgave is gericht (bijvoorbeeld, bewoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties). Ga het gesprek aan met de doelgroep zelf. Check bij hen of het effect hen aanspreekt en begrijpelijk is geformuleerd. Als dit niet zo is, kan het goed zijn dat je nog onvoldoende focus hebt. Wat willen we bijvoorbeeld realiseren als we zeggen dat we de maatschappelijke ondersteuning willen 'kantelen’?
- De Prestatieladder biedt een menukaart aan prestaties waarop je kunt sturen. Je kunt een goede mix van resultaten kiezen. Hoe dan ook is relevant dat je op een zingevend eindresultaat stuurt. Je kunt in aanvulling andere prestaties kiezen, bijvoorbeeld bepaalde middelen of maatregelen die belangrijk zijn en tevens als mijlpaal dienen. Zo kun je ook sturen op voortgang (Wat hebben we gedaan?).
- Formuleer de prestatie op een evalueerbare manier. Doe dit op een wijze dat je de kern van de zaak raakt: zicht op succes. Dat kan met een verhaal of kernboodschap als wenkend perspectief, een beeld of visualisatie, of een getal dat de kern raakt.
Inhoud
Met de regionale samenwerking wordt beoogd de in de strategische regiovisie (regio in balans) gezamenlijk geformuleerde opgaven en ambities te realiseren. Het betreft de volgende opgaven:
-Boeien & Binden; het zorgdragen dat de regio aantrekkelijk is voor de huidige en de nieuwe bewoners en bezoekers.
-Innoveren & Vermarkten; het verder versterken van de duurzame economische structuur in onze regio.
-Vitale Gemeenschappen; het creëren van een sterke sociale structuur en identiteit.
Proces
In het regio programma 'Werken aan de Regio Venlo 2015-2018' zijn de strategische opgaven in overleg met maatschappelijke partners, andere overheden, bedrijfsleven, maatschappelijke instellingen en inwoners vertaald naar regionale thema’s en programma’s welke de regio graag samen met deze partners tot uitvoering wil brengen. De regio Venlo zoekt aansluiting bij initiatieven in de regio. De inzet is primair gericht op het ondersteunen van de kracht van de omgeving. Daarnaast wordt samengewerkt aan de realisatie van opgaven waar de Regio als overheid primair voor aan de lat staat.
Eind 2017 zijn de voorbereidingen gestart voor de actualisatie van de strategische regiovisie als opmaat naar een nieuw regioprogramma voor de volgende periode van 4 jaar.
Samenwerking
Het regioprogramma 'Werken aan de Regio Venlo 2015-2018' kent 15 regionale thema's en programma's. Elk regionaal thema of programma wordt -namens de regio- uitgevoerd onder regie van één van de deelnemende gemeenten. Afstemming en besluitvorming over de inzet van regio middelen vindt plaats in de portefeuillehoudersoverleggen en het burgemeestersoverleg.
Twee maal per jaar worden regio dagen georganiseerd voor de 8 colleges van B&W.
Kern (maximaal 500 tekens)
Met de regionale samenwerking wordt beoogd de in de strategische regiovisie (regio in balans) gezamenlijk geformuleerde opgaven en ambities te realiseren:
-Boeien & Binden; het zorgdragen dat de regio aantrekkelijk is voor de huidige en de nieuwe bewoners en bezoekers.
-Innoveren & Vermarkten; het verder versterken van de duurzame economische structuur in onze regio.
-Vitale Gemeenschappen; het creëren van een sterke sociale structuur en identiteit.
Evaluatiecriteria waaraan je kunt zien of je succesvol bent
Evalueerbaar formuleren betekent dat je de kern van de zaak raakt en dat je tussentijds en achteraf kunt nagaan of het resultaat is gerealiseerd. Hoe concreter je effecten benoemt, des te meer resultaatgericht je handelt. Juist door een resultaat heel concreet te formuleren is het ook evalueerbaar. Omgekeerd, als je evalueerbaar werkt, ben je ook meer resultaatgericht. Je hebt dan immers een concreter beeld van wat je wilt bereiken.
In de praktijk zien we vaak een voorkeur voor kwantitatieve maatstaven omdat die veel duidelijkheid bieden. Deze zijn vaak heel specifiek en meetbaar, maar het probleem is nogal eens dat ze niet de kern van de zaak raken. Wat betekent bijvoorbeeld de zelfredzaamheidsratio en wat zegt dit precies over de resultaten die een gemeente beoogt in het sociaal domein?
Ook kunnen onbedoelde effecten optreden ('perverse effecten'). Denk bijvoorbeeld aan het oplossingspercentage van fietsendiefstallen. Door het ontraden van het afzien aangifte van een fietsendiefstal, kan het oplossingspercentage opgeschroefd worden.
Tips
- Formuleer een zingevende en wervende kernboodschap. Focus niet op bijzaken of randverschijnselen.
- Gebruik waar mogelijk en wenselijk zinvolle combinaties van beeld, verhaal en getal.
- Voorkom een selectieve blik. Kijk niet alleen naar zaken die je kunt meten of waarover je al gegevens hebt.
- Verlies je niet in de ‘hoe-vraag’. Als je niet helder hebt wat je wil bereiken, kan de hoe-vraag 'prematuur' zijn en tot verspilde energie leiden.
- Bepaal samen met coproducenten en gebruikers de criteria en het proces om te evalueren. Maak afspraken over evaluatieve gesprekken en samen bij sturen.
- Bepaal wie welke gegevens aanlevert voor een gedeelde informatiepositie.
- Pas op voor kwantitatieve maatstaven die niet de kern raken. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren als je criteria kiest op grond van wat je 'min of meer gemakkelijk' kwantitatief kunt vaststellen. Het kan ook zijn dat je je laat leiden door beschikbare data, bijvoorbeeld aan de hand van generieke benchmarks.
- Creëer een open cultuur en een organisatie gericht op leren. Een organisatie waarin je je controleerbaar kunt opstellen. Focus op wat je wilt bereiken, stuur op resultaten die je belangrijk vindt. Zie dit los van verantwoording, de oorzaken en de 'schuldvraag'. Voorkom met andere woorden situaties waarin je expres 'vaag' formuleert om niet aangesproken te kunnen worden op de resultaten.
Een veelzeggend beeld
Kosten en baten: begroting en realisatie
Begroot:
Jaarlijks dragen wij een bijdrage van 4 euro per inwoner bij aan de samenwerking Regio Venlo. Deze middelen worden ingezet voor projecten en activiteiten uit het regioprogramma 'Werken aan de Regio Venlo 2015-2018'. Daarbij wordt prioriteit gegeven aan de ontwikkeling van de Bighlandscampus Greenport Venlo en de versterking van de regionale vrijetijdseconomie. In de periode 2017-2019 dragen we daarnaast een extra bijdrage van € 1,28 bij tbv de ontwikkeling van de Brightlandscampus Greenport Venlo. Daarmee is in de periode 2017-2019 jaarlijks 1 mln. beschikbaar uit de regionale middelen voor het aanjagen van kansrijke campusprojecten. Ook de provincie stelt jaarlijks 1 mln. beschikbaar.
Feitelijk:
De feitelijke kosten en baten komen overeen met de begrote kosten en baten
| Inbreng middelen:
|
Actuele waarde of omvang (in €)
|
|
|
2017 (voorgaand jaar)
|
2018 (lopend jaar)
|
2019 (komend jaar)
|
Kosten (inbreng financiële middelen)
|
|
|
Waarde of omvang activa op basis van verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs.
|
| Financiële middelen
|
Begroot
|
Feitelijk
|
Begroot
|
Feitelijk
|
Begroot
|
Feitelijk
|
| jaarlijkse bijdrage (4,- per inwoner)
|
€ 402.520
|
€ 402.520
|
€ 403.488
|
€ 403.488
|
€ …
|
€ …
|
| TOTAAL
|
€ 402.520
|
€ 402.520
|
€ 403.488
|
€ 403.488
|
…
|
…
|
Financiële resultaten
|
| Categorie
|
Begroot
|
Feitelijk
|
Begroot
|
Feitelijk
|
Begroot
|
Feitelijk
|
| begroting regio Venlo
|
€ 1.540.763
|
€ …
|
€ 1.457.120
|
€ …
|
€ …
|
€ …
|
| TOTAAL
|
€ 1.540.763
|
…
|
€ 1.457.120
|
…
|
…
|
…
|
Eigen vermogen
|
| Categorie
|
Begroot
|
Feitelijk
|
Begroot
|
Feitelijk
|
Begroot
|
Feitelijk
|
| eigen vermogen regio
|
€ 47.539
|
€ …
|
€ …
|
€ …
|
€ …
|
€ …
|
| TOTAAL
|
€ 47.539
|
…
|
…
|
…
|
…
|
…
|
Feitelijke resultaten van de samenwerking
Inhoud
De strategische regionale opgaven zijn vertaald naar regionale samenwerkingsthema's en programma's. De effecten van de regionale aanpak treden vaak pas op lange termijn op. Over de afgelopen periode zijn o.a. de volgende concrete resultaten geboekt:
-de oprichting van de MGR Sociaal Domein
-de vestiging van HAS Venlo
-de start van de ontwikkeling van de Brightlandscampus Greenport Venlo
-logistieke hotspot nr 1 van Nederland
-de oprichting van een Economic Development Board Noord-Limburg
-regionaal actieprogramma vitale vrijetijdseconomie
-6 regionale POL-uitwerkingen
Voor een compleet overzicht van de resultaten per regionaal samenwerkingsthema zie het jaarverslag 2016 van de Regio Venlo (onder G: bibliotheek).
(het jaarverslag 2017 is in voorbereiding)
Proces
Eind 2017 is gestart met de actualisatie van de strategische regiovisie. Op 18 januari 2018 is daartoe een interactieve regionale bijeenkomst georganiseerd voor raden en bestuurders van de regiogemeenten samen met externe stakeholders. Op basis daarvan wordt de visie op dit moment geactualiseerd. Medio 2018 zal op basis van de geactualiseerde regiovisie een nieuw regioprogramma worden opgesteld voor de komende periode.
Kern
De strategische regionale opgaven zijn vertaald naar regionale samenwerkingsthema's en programma's. De effecten van de regionale aanpak treden vaak pas op lange termijn op.Voor een compleet overzicht van de resultaten per regionaal samenwerkingsthema/programma zie het jaarverslag 2016 van de Regio Venlo (onder G: bibliotheek). Het jaarverslag 2017 is nog in voorbereiding.
Aandeel van de gemeente in de realisatie van de opgave
Samenwerking is het bundelen van krachten om gezamenlijke of eigen opgaven te realiseren. De vraag hier is welk aandeel de gemeente levert in de realisatie van deze opgave - dit ook in relatie tot het aandeel van andere samenwerkingspartners.
Vaak spelen bij samenwerking allerlei over verdelingsvraagstukken. Wie brengt wat in? Is dat evenwichtig en rechtvaardig? Dit kunnen ingewikkelde vraagstukken zijn, soms op basis van complexe verdeelsleutels.
Verdeelvraagstukken komen nogal eens aan de orde in colleges en gemeenteraden, vanuit het beeld dat men zich tekort gedaan voelt, bijvoorbeeld aan de hand van uitspraken als:
- ‘We betalen op basis van inwoneraantal, maar dat is niet evenwichtig. In gemeente X wonen veel meer inwoners die genieten van de resultaten dan in onze gemeente.’
- 'We investeren in voorzieningen, zoals een theater en een ijshal. De inwoners uit de omringende gemeenten maken hier dankbaar gebruik van, maar deze gemeenten betalen niet mee aan het in stand houden van deze voorzieningen'.
- ‘Onze organisatie investeert heel veel tijd aan werk- en projectgroepen. De andere partners zijn mondjesmaat aanwezig. Wij doen al het werk!’
- Toelichting
De inbreng van financiële middelen van de regio gemeenten aan de Regio Venlo (begroting) is naar rato van inwoneraantallen (jaarlijks € 4,- per inwoner).
Ook de inzet van medewerkers bij de uitvoering van het regioprogramma is evenwichtig in relatie tot de inzet van medewerkers uit de andere gemeenten.
- Verdeelsleutel
De inbreng van financiële middelen is naar rato van inwoneraantallen
- Evenwicht
Hoe is de feitelijke verdeling van kosten en baten over alle samenwerkingspartners?
Kosten: Evenwichtig
Baten: Evenwichtig
Schatting van het aandeel van de gemeente in de realisatie van de opgave - aan de hand van een percentage:
