GR Euregio Rijn-Maas-Noord (ERMN) - C. Gewenste en feitelijke resultaten en verdeling van kosten en baten

From Dashboard samenwerking Venlo

GR Euregio Rijn-Maas-Noord (ERMN)
C. Gewenste en feitelijke resultaten en verdeling van kosten en baten

Jaren

Motieven voor samenwerking

Vergroten van het ambitieniveau - bundelen van krachten

  • Meer doelen of doelen met een hogere kwaliteit realiseren

Organisatorische voordelen

  • Betere bereikbaarheid van personele, financiële en andere middelen

Verruimen van de horizon

  • Andere werelden ontdekken
  • Zicht krijgen op kansen

Voorkomen van hinder van elkaar

  • Tegengaan van ‘slopende’ concurrentie
  • Voorkomen dat partijen elkaar opzadelen met negatieve bijeffecten

Faciliteren/stimuleren van maatschappelijk initiatief

  • Op gang brengen/eerste stap mogelijk maken

Aan motief beantwoord?

  • Vergroten van ambitieniveau: de gezamenlijke euregiovisie en afstemmingsstructuur biedt focus en gelegenheid om krachten te bundelen.
  • Stimuleren van maatschappelijk initiatief: de euregio-organisatie steekt veel energie in het verbinden van partijen over de grens. Het INTERREG-kaderproject van de Euregio biedt een mogelijkheid voor particulieren en maatschappelijke partijen om zonder veel bureaucratische rompslomp subsidies voor kleine projecten te verkrijgen.
  • Verruimen van de horizon: letterlijk en figuurlijk. Letterlijk omdat de euregio een platform biedt om onze Duitse regiogemeenten te ontmoeten. Figuurlijk omdat er tussen Nederland en Duitsland veelal sprake is van een andere aanpak van zaken. Soms staan deze verschillen samenwerking in de weg, maar ze kunnen ook inspirerend en complementair zijn.

Grensoverschrijdende samenwerking van de overheden maakt deuren open voor anderen. Het hebben van kennissen aan de andere kant van de grens ontsluit uiteindelijk ook de kennis.

Belangrijkste motieven: Vergroten van het ambitieniveau – bundelen van krachten, Verruimen van de horizon, Faciliteren/ Stimuleren van maatschappelijk initiatief

Beoogde resultaten
TOELICHTING
Prestatieladder.png

Samenwerken is geen doel op zich maar is gericht op het realiseren van resultaten. De Prestatieladder kan je helpen voor het benoemen van de resultaten waar het om te doen is (beoogde eindresultaten) en de tussentijdse resultaten of mijlpalen. Resultaten kunnen gaan over het inhoudelijke vraagstuk, over de prestaties in het proces, maar ook over de samenwerking met andere partijen. Hoe hoger op de ladder des te betekenisvoller of meer zingevend het resultaat!

Je kunt eventueel onderscheid maken naar beoogde resultaten van alle partners gezamenlijk(de gemeenschappelijke opgave) en naar specifieke doelen van de eigen gemeente.

Voorbeeld inhoudelijke prestaties Prestatieladder.png

Inhoudelijke resultaten

De focus is primair gericht op de beoogde maatschappelijke effecten: wat zijn zichtbare of herkenbare gevolgen in de samenleving?

  • Bovenaan de ladder staat wat je wilt bereiken en meer naar de onderkant komt in beeld wat je hiervoor gaat doen en welke middelen je hiervoor over hebt. Je hebt een prestatie geleverd als je iets hebt gerealiseerd. Het beoogde resultaat is dan ook werkelijk bereikt (als gevolg van jouw inspanning) of dit nu gaat om het realiseren van het zingevend eindeffect of het werkelijk ter beschikking stellen van middelen.
  • Er is sprake van een ‘finale keten’: van middel, naar tussendoel tot einddoel. Bovenaan de ladder staat het zingevende einddoel, meer naar onderen gaat het om tussendoelen en aan de onderkant van de ladder gaat het om middelen.


Prestaties in het beleidsproces

Het gaat bij deze ladder om het succesvol voltooien van alle benodigde processtappen om tot de beoogde inhoudelijke resultaten te komen: welke stappen en 'tussentijdse producten' zijn nodig voor het realiseren van de gewenste maatschappelijke effecten?



Het is een prestatie om de stappen te zetten volgens een voorgeschreven procedure, maar ook om de stappen te nemen die in de gegeven situatie nodig zijn of zijn afgesproken. De prestaties in het beleidsproces zijn ingedeeld in prestaties die te maken hebben met het voorbereiden van besluiten, het nemen van besluiten en het uitvoeren van besluiten.

Samenwerkingsprestaties

Realisatie van veel opgaven vraagt samenwerking met andere partijen (‘intern’ of ‘extern’). Tot samenwerking komen gaat niet vanzelf – het realiseren van vruchtbare samenwerking al helemaal niet. Het realiseren van samenwerking is ook een resultaat. Het is ook een manier of een voorwaarde om tot realisatie van maatschappelijke effecten te komen: vanuit deze invalshoek staat coproductie aan de top van de ladder van samenwerking. We zien een aantal tussenstappen of prestaties voordat samenwerking tot coproductie leidt.


Tips

  1. Formuleer maatschappelijke effecten op een wijze die herkenbaar is vanuit de belevingswereld van diegene die bij de realisatie van de opgave betrokken zijn en diegenen op wie de opgave is gericht (bijvoorbeeld, bewoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties). Ga het gesprek aan met de doelgroep zelf. Check bij hen of het effect hen aanspreekt en begrijpelijk is geformuleerd. Als dit niet zo is, kan het goed zijn dat je nog onvoldoende focus hebt. Wat willen we bijvoorbeeld realiseren als we zeggen dat we de maatschappelijke ondersteuning willen 'kantelen’?
  2. De Prestatieladder biedt een menukaart aan prestaties waarop je kunt sturen. Je kunt een goede mix van resultaten kiezen. Hoe dan ook is relevant dat je op een zingevend eindresultaat stuurt. Je kunt in aanvulling andere prestaties kiezen, bijvoorbeeld bepaalde middelen of maatregelen die belangrijk zijn en tevens als mijlpaal dienen. Zo kun je ook sturen op voortgang (Wat hebben we gedaan?).
  3. Formuleer de prestatie op een evalueerbare manier. Doe dit op een wijze dat je de kern van de zaak raakt: zicht op succes. Dat kan met een verhaal of kernboodschap als wenkend perspectief, een beeld of visualisatie, of een getal dat de kern raakt.

Inhoud

Voor Venlo is grensoverschrijdende samenwerking een belangrijk thema. In de Strategische Visie Venlo 2040 komt dit heel duidelijk naar voor in het programma "Grenzeloos Venlo". De Euregio rijn maas noord beoogt de grensoverschrijdende samenwerking op diverse terreinen aan te jagen door het verbinden van partijen, het voeren van een gemeenschappelijke lobby, de loketfunctie en programmamanagement voor INTERREG A, en het eventueel zelf uitvoeren van eigen INTERREG-projecten. De euregiovisie 2021-2027 vormt de inhoudelijke basis, met als hoofddoel het 'verminderen van grensbarrières voor leven, werken, ondernemen en studeren en de identiteit van het gebied als samenhangende regio te versterken'.

Afgeleide doelen zijn:

  • Benutten van de centrale ligging om economische ontwikkeling te stimuleren
  • De regio te profileren als een aantrekkelijk gebied met een hoge woon- leef- en milieukwaliteit.

Proces

In 2021 is de euregiovisie geactualiseerd. De nieuwe euregiovisie is op 17 juni 2021 door de Algemene Ledenvergadering vastgesteld. In de loop van 2022 wordt het nieuwe INTERREG programma goedgekeurd en worden de middelen voor de Europese subsidie beschikbaar gesteld.

Samenwerking

Voor Duitsers is het opbouwen van een relatie een belangrijke voorwaarde voor samenwerking. Daarom dient de euregio bij te dragen aan het ontstaan van een grensoverschrijdend netwerk in de euregio. Een netwerk tussen overheden, maar ook tussen (maatschappelijke) partijen. De samenwerking vanuit de verschillende contexten kan een voedingsbodem voor innovaties op allerlei gebied leiden. Van twee werelden kunnen immers de vruchten worden geplukt.

Kern (maximaal 500 tekens)

Voor Venlo is grensoverschrijdende samenwerking een belangrijk thema. De ERMN beoogt de grensoverschrijdende samenwerking op diverse terreinen aan te jagen door het verbinden van partijen, het voeren van een gemeenschappelijke lobby, de loketfunctie en programmamanagement voor INTERREG A, en het eventueel zelf uitvoeren van eigen INTERREG-projecten. De euregiovisie 2021-2027 vormt de inhoudelijke basis, met als hoofddoel het 'verminderen van barrières en stimuleren van innovaties'.

Evaluatiecriteria waaraan je kunt zien of je succesvol bent
TOELICHTING
Evalueerbaar formuleren.png

Evalueerbaar formuleren betekent dat je de kern van de zaak raakt en dat je tussentijds en achteraf kunt nagaan of het resultaat is gerealiseerd. Hoe concreter je effecten benoemt, des te meer resultaatgericht je handelt. Juist door een resultaat heel concreet te formuleren is het ook evalueerbaar. Omgekeerd, als je evalueerbaar werkt, ben je ook meer resultaatgericht. Je hebt dan immers een concreter beeld van wat je wilt bereiken.

In de praktijk zien we vaak een voorkeur voor kwantitatieve maatstaven omdat die veel duidelijkheid bieden. Deze zijn vaak heel specifiek en meetbaar, maar het probleem is nogal eens dat ze niet de kern van de zaak raken. Wat betekent bijvoorbeeld de zelfredzaamheidsratio en wat zegt dit precies over de resultaten die een gemeente beoogt in het sociaal domein? Ook kunnen onbedoelde effecten optreden ('perverse effecten'). Denk bijvoorbeeld aan het oplossingspercentage van fietsendiefstallen. Door het ontraden van het afzien aangifte van een fietsendiefstal, kan het oplossingspercentage opgeschroefd worden.

Tips

  1. Formuleer een zingevende en wervende kernboodschap. Focus niet op bijzaken of randverschijnselen.
  2. Gebruik waar mogelijk en wenselijk zinvolle combinaties van beeld, verhaal en getal.
  3. Voorkom een selectieve blik. Kijk niet alleen naar zaken die je kunt meten of waarover je al gegevens hebt.
  4. Verlies je niet in de ‘hoe-vraag’. Als je niet helder hebt wat je wil bereiken, kan de hoe-vraag 'prematuur' zijn en tot verspilde energie leiden.
  5. Bepaal samen met coproducenten en gebruikers de criteria en het proces om te evalueren. Maak afspraken over evaluatieve gesprekken en samen bij sturen.
  6. Bepaal wie welke gegevens aanlevert voor een gedeelde informatiepositie.
  7. Pas op voor kwantitatieve maatstaven die niet de kern raken. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren als je criteria kiest op grond van wat je 'min of meer gemakkelijk' kwantitatief kunt vaststellen. Het kan ook zijn dat je je laat leiden door beschikbare data, bijvoorbeeld aan de hand van generieke benchmarks.
  8. Creëer een open cultuur en een organisatie gericht op leren. Een organisatie waarin je je controleerbaar kunt opstellen. Focus op wat je wilt bereiken, stuur op resultaten die je belangrijk vindt. Zie dit los van verantwoording, de oorzaken en de 'schuldvraag'. Voorkom met andere woorden situaties waarin je expres 'vaag' formuleert om niet aangesproken te kunnen worden op de resultaten.

Een veelzeggend beeld

Nederland duitsland.jpeg

Een goed voorstelbaar verhaal

De grens wordt door burgers, instanties en overheden minder als een barrière gezien. Het euregionaal bewustzijn is vergroot en het aantal grensoverschrijdende samenwerkingen is toegenomen en beperkt zich niet alleen tot gemeenschappelijke projecten. De achterliggende doelen zijn: - komen tot structurele samenwerking, - verminderen van de (gevoelde) grensbarrières op het gebied van onderwijs, arbeidsmarkt. -bevorderen van de innovatiekracht van de euregio

Kosten en baten: begroting en realisatie
Begroot:

Het budget van de euregio rijn-maas-noord (ongeveer €1.2 miljoen per jaar) bestaat uit verschillende inkomsten. Het grootste deel vormen kostenvergoedingen en subsidies van de Europese Commissie, de deelstaat NRW en de Provincie Limburg. Verder financieren de Duitse en Nederlandse leden met hun bijdragen een deel van het budget. De gemeente Venlo betaalt een vast bedrag per jaar aan de Euregio (€20.640). Hier staan geen baten tegenover.

Feitelijk:

Conform begroting

Inbreng middelen: Actuele waarde of omvang (in €)


Kosten (inbreng financiële middelen)

Waarde of omvang activa op basis van verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs.

Lopend jaar (2023)

Financiële middelen Begroting 2023 Realisatie 2023 Begroting 2024
jaarlijkse bijdrage 20.640 20.640 € 20.640
bijdrage aan financiering grensinfopunt 4.706 4.706 € 4.706
TOTAAL € 25.346 € 25.346 € 25.346

Voorgaand jaar (2022)

Financiële middelen Begroting 2022 Realisatie 2022 Begroting 2023
bijdrage aan financiering grensinfopunt 4.706 4.706 4.706
jaarlijkse bijdrage 20.640 20.640 20.640
TOTAAL € 25.346 € 25.346 € 25.346

Twee jaar terug (2021)

Financiële middelen Begroting 2021 Realisatie 2021 Begroting 2022
jaarlijkse bijdrage 20.640 20.640 20.640
TOTAAL € 20.640 € 20.640 € 20.640



Financiële resultaten

Lopend jaar (2023)

Categorie Begroting 2023 Realisatie 2023 Begroting 2024
Exploitatie ontvangst 1.832.956 € …
Explotatie uitgave 1.841.090 € …
TOTAAL € 3.674.046

Voorgaand jaar (2022)

Categorie Begroting 2022 Realisatie 2022 Begroting 2023
Exploitatie ontvangst 2.297.897 ... ...
Explotatie uitgave 2.297.413 ... ...
TOTAAL € 4.595.310

Twee jaar terug (2021)

Categorie Begroting 2021 Realisatie 2021 Begroting 2022
Exploitatie ontvangst 1.213.489 ... ...
Explotatie uitgave 1.213.104 ... ...
TOTAAL € 2.426.593

Vreemd vermogen

Lopend jaar (2023)

Categorie Begroting 2023 Realisatie 2023 Begroting 2024
vreemd vermogen begin 2019 570.090 € …
vreemd vermogen eind 2019 € …
TOTAAL € 570.090

Voorgaand jaar (2022)

Categorie Begroting 2022 Realisatie 2022 Begroting 2023
vreemd vermogen begin 2019 ... 570.090 ...
vreemd vermogen eind 2019 ... ... ...
TOTAAL € 570.090

Twee jaar terug (2021)

Categorie Begroting 2021 Realisatie 2021 Begroting 2022
vreemd vermogen begin 2019 ... 570.090 ...
vreemd vermogen eind 2019 ... ... ...
TOTAAL € 570.090

Eigen vermogen

Lopend jaar (2023)

Categorie Begroting 2023 Realisatie 2023 Begroting 2024
eigen vermogen (begin 2019) 950.619 € …
TOTAAL € 950.619

Voorgaand jaar (2022)

Categorie Begroting 2022 Realisatie 2022 Begroting 2023
eigen vermogen (begin 2019) 950.619 ... ...
TOTAAL € 950.619

Twee jaar terug (2021)

Categorie Begroting 2021 Realisatie 2021 Begroting 2022
eigen vermogen (begin 2019) ... 380.910 ...
eigen vermogen (eind 2019) ... ... ...
TOTAAL € 380.910

Feitelijke resultaten van de samenwerking

Inhoud

De Euregio rijn maas noord jaagt de grensoverschrijdende samenwerking op diverse terreinen aan. De afgelopen jaren is een duidelijke toename van de grensoverschrijdende dynamiek te zien. De euregio fungeert hierbij als spin in het web. Met name in de thema's mobiliteit, arbeidsmarkt/onderwijs en agrofood wordt veel energie gestoken. Het resultaat is een toename van projectinitiatieven en een versterkt grensoverschrijdend netwerk. Veel Venlose partijen zijn betrokken bij de diverse projecten.

Sinds 2018 is de euregio oa betrokken geweest bij het voorbereiden van de grenslandconferenties tussen Nederland en Nordrhein-Westfalen (eerste was in Venlo), de structurele financiering van de grensinformatiepunten (GIP), het opzetten van een Service Grensoverschrijdende arbeidsbemiddeling (SGA). Daarnaast heeft de euregio de belangen van haar leden vertegenwoordigd richting nationale overheden en de EU als het gaat om bijvoorbeeld het nieuwe INTERREG-programma Nederland-Duitsland.


Uitvoering INTERREG VA NL-DL:

Het programmamanagement bij de euregio rijn maas noord is verantwoordelijk voor de begeleiding van INTERREG-projecten in het zuidelijk deel van het INTERREG-programma Deutschland-Nederland (2014-2020). In het gebied van de euregio rijn-maas-noord zijn inmiddels 27 projecten goedgekeurd, waarmee meer dan €26 mln. aan EU-middelen in de regio wordt ingezet.

De euregio voert zelf de volgende INTERREG-projecten uit: Euregio-Experience, Grensinfopunt, kaderproject People to People (subsidiemogelijkheden tot €25.000)

Grotere INTERREG-projecten waar de gemeente Venlo (lead-)partners van is: - Healthy Building Movement (delen van kennis en innovaties en opbouwen van netwerk op het gebied van 'gezond bouwen') - SHAREuregio (grensoverschrijdende elektrische deelauto’s en deelfietsen) - Euregio Campus (versterking van de euregionale samenwerking in hoger onderwijs) - Euregiocampus (bevorderen van studentenleven in de deelnemende steden door het opzetten en uitvoeren van allerlei activiteiten en hen met relevante bedrijven en organisaties in contact brengen.

Proces

Op basis van de vastgestelde Euregiovisie en het INTERREG programma Duitsland Nederland kunnen de verschillende gemeentelijke organisatieonderdelen voorstellen voor grensoverschrijdende projecten indienen. Daarnaast kunnen ook niet overheidspartijen, Onderwijs en onderzoekspartijen, maatschappelijke organisaties en verenigingen voorstellen voor projecten indienen.

Samenwerking

De organisatie euregio verbindt partijen in de euregio. De aansturing door de leden vindt plaats via de Algemene Ledenvergadering (2x per jaar) en door het Dagelijks Bestuur (6 keer per jaar). Daarnaast zijn er reguliere inhoudelijke commissies waarin de leden worden betrokken bij de thema's. Tot slot worden specifieke themabijeenkomsten georganiseerd daar waar 'energie' op een bepaald onderwerp zit.

Kern

De ERMN jaagt de grensoverschrijdende samenwerking op diverse terreinen aan. De afgelopen jaren is een duidelijke toename van de grensoverschrijdende dynamiek te zien. De euregio fungeert hierbij als spin in het web. Het resultaat is een toename van projectinitiatieven en een versterkt grensoverschrijdend netwerk. Veel Venlose partijen zijn betrokken bij de diverse projecten.

Aandeel van de gemeente in de realisatie van de opgave
TOELICHTING

Samenwerking is het bundelen van krachten om gezamenlijke of eigen opgaven te realiseren. De vraag hier is welk aandeel de gemeente levert in de realisatie van deze opgave - dit ook in relatie tot het aandeel van andere samenwerkingspartners.

Vaak spelen bij samenwerking allerlei over verdelingsvraagstukken. Wie brengt wat in? Is dat evenwichtig en rechtvaardig? Dit kunnen ingewikkelde vraagstukken zijn, soms op basis van complexe verdeelsleutels. Verdeelvraagstukken komen nogal eens aan de orde in colleges en gemeenteraden, vanuit het beeld dat men zich tekort gedaan voelt, bijvoorbeeld aan de hand van uitspraken als:

    • ‘We betalen op basis van inwoneraantal, maar dat is niet evenwichtig. In gemeente X wonen veel meer inwoners die genieten van de resultaten dan in onze gemeente.’
    • 'We investeren in voorzieningen, zoals een theater en een ijshal. De inwoners uit de omringende gemeenten maken hier dankbaar gebruik van, maar deze gemeenten betalen niet mee aan het in stand houden van deze voorzieningen'.
    • ‘Onze organisatie investeert heel veel tijd aan werk- en projectgroepen. De andere partners zijn mondjesmaat aanwezig. Wij doen al het werk!’
Toelichting


Verdeelsleutel

Gemeenten krijgen voor hun bijdrage een aantal stemmen voor de algemene ledenvergadering (minimaal 1 stem). Het aantal stemmen is globaal gebaseerd op het inwoneraantal. In de praktijk is het aantal stemmen (en de financiële bijdrage) wel gemaximeerd. De gemeente Venlo betaalt als relatief grote gemeente dezelfde bijdrage als bijvoorbeeld Krefeld en Mönchengladbach (€20.640/ 6 stemmen).

Evenwicht

Hoe is de feitelijke verdeling van kosten en baten over alle samenwerkingspartners?

Kosten: Evenwichtig
Baten:
Schatting van het aandeel van de gemeente in de realisatie van de opgave - aan de hand van een percentage: