Naam
Onderwerpen
- Toerisme, recreatie en evenementen
Belangrijkheid
(1) Waarom is het belangrijk?
- Samenwerking biedt grote kansen.
- Er zijn veel (financiële) middelen mee gemoeid.
(2) Voor wie is het vooral belangrijk?
- Raad: politiek belangrijk
- College: bestuurlijk belangrijk
‘Verbonden partij’ ‘Verbonden partij’ volgens definitie in het Besluit Begroting en Verantwoording
(1) De gemeente heeft geen bestuurlijk belang.
“Zeggenschap, hetzij uit hoofde van vertegenwoordiging in het bestuur hetzij uit hoofde van stemrecht”.
(2) De gemeente heeft geen financieel belang.
“Een aan de verbonden partij ter beschikking gesteld bedrag dat niet verhaalbaar is als de verbonden partij failliet gaat onderscheidenlijk het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt”.
Schaal van de samenwerking
Samenwerkingspartners
Gemeenten: Gemeente Venlo, Gemeente Mook en Middelaar, Gemeente Gennep, Gemeente Bergen, Gemeente Venray, Gemeente Horst aan de Maas, Gemeente Peel en Maas, Gemeente Leudal
Provincies: Limburg
Maatschappelijke organisaties: Toeristische platforms
Aard van de samenwerking
Gezamenlijke beleidsuitvoering - Bij gezamenlijke uitvoering gaat het realiseren van een uitvoeringsorganisatie voor het uitvoeren van het beleid. Dit hoeft niet per se gepaard gaat met gemeenschappelijk beleid – er is voor de partners maatwerk mogelijk wat ze kunnen afnemen. Gezamenlijke uitvoering kan bijvoorbeeld vorm krijgen in een gemeenschappelijke sociale dienst. Partijen kunnen er ook voor kiezen het beleid gelijk te trekken. Er is dan ook sprake van ‘beleidsafstemming’ naast gemeenschappelijke uitvoering.
Gewenste en feitelijke resultaten en verdeling van kosten en baten
Jaren
Motieven voor samenwerking
Vergroten van het ambitieniveau - bundelen van krachten
- Meer doelen of doelen met een hogere kwaliteit realiseren
Efficiënter werken
- Bedrijfseconomische schaalvoordelen realiseren
Organisatorische voordelen
- Professionaliseren van organisatie en/of bestuur
Voorkomen van hinder van elkaar
- Tegengaan van ‘slopende’ concurrentie
Zaken laten uitvoeren door een partner die dat beter of goedkoper kan
Aan motief beantwoord?
Ja, echter sinds 2016 vindt ook nader overleg plaats tussen de gemeenten binnen de regio Venlo en de Stichting Leisure Port over vorm en inhoud van de toekomstige regionale promotie en marketingopgave. Deze discussie heeft ertoe geleid dat de regiogemeenten hebben aangekondigd de subsidierelatie met de stichting Leisure Port in beginsel per 1.1.2018 te beëindigen.
Belangrijkste motieven: Vergroten van het ambitieniveau – bundelen van krachten, Efficiënter werken, Organisatorische voordelen
Kosten en baten: begroting en realisatie
Begroot:
De jaarlijkse bijdrage is gebaseerd op een verdeelsleutel op basis van aantal inwoners (50%) en aantal toeristische overnachtingen per gemeente (50%). In 2017 heeft de Stichting Leisureport een bijdrage van € 117.500,- ontvangen.
Feitelijk:
In 2016 bedroeg de bijdrage aan Stichting Leisureport € 156.645,-
| Inbreng middelen:
|
Actuele waarde of omvang (in €)
|
Kosten (inbreng financiële middelen)
|
|
|
Waarde of omvang activa op basis van verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs.
|
Lopend jaar (2018)
|
| Financiële middelen
|
Begroting 2018
|
Realisatie 2018
|
Begroting 2019
|
| Bijdrage
|
€ 0
|
€ 0
|
€ …
|
| TOTAAL
|
€ 0
|
€ 0
|
…
|
Voorgaand jaar (2017)
|
| Financiële middelen
|
Begroting 2017
|
Realisatie 2017
|
Begroting 2018
|
| Bijdrage
|
€ 117.500
|
€ 117.500
|
€ 0
|
| TOTAAL
|
€ 117.500
|
€ 117.500
|
€ 0
|
Twee jaar terug (2016)
|
| Financiële middelen
|
Begroting 2016
|
Realisatie 2016
|
Begroting 2017
|
| Bijdrage
|
€ 156.645
|
€ 156.645
|
€ ...
|
| TOTAAL
|
€ 156.645
|
€ 156.645
|
…
|
Financiële resultaten
|
Lopend jaar (2018)
|
| Categorie
|
Begroting 2018
|
Realisatie 2018
|
Begroting 2019
|
|
|
€ 0
|
€ 0
|
€ …
|
| TOTAAL
|
€ 0
|
€ 0
|
…
|
Voorgaand jaar (2017)
|
| Categorie
|
Begroting 2017
|
Realisatie 2017
|
Begroting 2018
|
| exploitatiesaldo
|
€ 0
|
€ 40.751
|
€ 0
|
| TOTAAL
|
€ 0
|
€ 40.751
|
€ 0
|
Twee jaar terug (2016)
|
| Categorie
|
Begroting 2016
|
Realisatie 2016
|
Begroting 2017
|
| exploitatiesaldo
|
€ 0
|
€ -15.530
|
€ ...
|
| TOTAAL
|
€ 0
|
€ -15.530
|
…
|
Eigen vermogen
|
Lopend jaar (2018)
|
| Categorie
|
Begroting 2018
|
Realisatie 2018
|
Begroting 2019
|
|
|
€ 0
|
€ 0
|
€ …
|
| TOTAAL
|
€ 0
|
€ 0
|
…
|
Voorgaand jaar (2017)
|
| Categorie
|
Begroting 2017
|
Realisatie 2017
|
Begroting 2018
|
| Bestemmingsreserves
|
€ 150.631
|
€ 191.382
|
€ 0
|
| TOTAAL
|
€ 150.631
|
€ 191.382
|
€ 0
|
Twee jaar terug (2016)
|
| Categorie
|
Begroting 2016
|
Realisatie 2016
|
Begroting 2017
|
| Bestemmingsreserves
|
€ 156.162
|
€ 150.632
|
€ ...
|
| TOTAAL
|
€ 156.162
|
€ 150.632
|
…
|
Aandeel van de gemeente in de realisatie van de opgave
Samenwerking is het bundelen van krachten om gezamenlijke of eigen opgaven te realiseren. De vraag hier is welk aandeel de gemeente levert in de realisatie van deze opgave - dit ook in relatie tot het aandeel van andere samenwerkingspartners.
Vaak spelen bij samenwerking allerlei over verdelingsvraagstukken. Wie brengt wat in? Is dat evenwichtig en rechtvaardig? Dit kunnen ingewikkelde vraagstukken zijn, soms op basis van complexe verdeelsleutels.
Verdeelvraagstukken komen nogal eens aan de orde in colleges en gemeenteraden, vanuit het beeld dat men zich tekort gedaan voelt, bijvoorbeeld aan de hand van uitspraken als:
- ‘We betalen op basis van inwoneraantal, maar dat is niet evenwichtig. In gemeente X wonen veel meer inwoners die genieten van de resultaten dan in onze gemeente.’
- 'We investeren in voorzieningen, zoals een theater en een ijshal. De inwoners uit de omringende gemeenten maken hier dankbaar gebruik van, maar deze gemeenten betalen niet mee aan het in stand houden van deze voorzieningen'.
- ‘Onze organisatie investeert heel veel tijd aan werk- en projectgroepen. De andere partners zijn mondjesmaat aanwezig. Wij doen al het werk!’
- Toelichting
De baten zijn niet exact per afzonderlijke gemeente vast te stellen
- Verdeelsleutel
Er is sprake van een verdeelsleutel op basis van aantal inwoners (50%) en aantal toeristische) overnachtingen per gemeente (50%)
- Evenwicht
Hoe is de feitelijke verdeling van kosten en baten over alle samenwerkingspartners?
Kosten: Evenwichtig
Baten: nog onbekend
Schatting van het aandeel van de gemeente in de realisatie van de opgave - aan de hand van een percentage:
Risico's
Aard van de risico's
Het gaat hier om (mogelijke) oorzaken die ervoor kunnen zorgen dat er negatieve gevolgen optreden.
- Denk bij maatschappelijke risico’s aan economische ontwikkelingen, ontbreken van maatschappelijk draagvlak, maatschappelijke opvattingen, nieuwe spelers die risico’s meedragen, introductie van nieuwe wetgeving et cetera.
- Denk bij financiële risico’s aan verlies op ingebracht kapitaal, rente, schadeclaims, open einde regelingen, faillissement et cetera.
- Denk bij juridische risico’s aan nieuwe wetgeving, contractbeheer, onrechtmatig handelen et cetera.
- Denk bij technische risico’s aan haperende oplossingen of systemen, zoals ICT.
- Denk bij organisatorische risico’s aan uitval medewerkers, leiding, organisatiecultuur et cetera.
Impact
Bij de impact gaat het om de gevolgen voor de eigen gemeente. Hoe groter de schaal en des te ernstiger de consequenties des te groter de impact is.
Risico = Kans X Impact
Het risico is te zien als de kans dat de negatieve gevolgen zich voordoen maal de impact.
Governance van de samenwerking
Vorm van de samenwerking
Er is sprake van een samenwerking via subsidierelatie zonder afdwingbaar resultaat
Samenwerken via een gemeenschappelijke regeling (Wet gemeenschappelijke regeling)
Er zijn verschillende soorten gemeenschappelijke regelingen:
- Een gemeenschappelijk openbaar lichaam is de zwaarste gemeenschappelijke regeling en heeft de status van een rechtspersoon. Deze vorm bestaat uit drie bestuursorganen: Algemeen Bestuur, Dagelijks Bestuur en voorzitter. Deelnemers kunnen taken en bevoegdheden aan het openbaar lichaam overdragen. Dit is een veel voorkomende vorm van publiekrechtelijke samenwerking.
- Een gemeenschappelijk orgaan heeft een dagelijks bestuur en beschikt niet over rechtspersoonlijkheid. Overdragen van bevoegdheden is beperkt mogelijk en de samenwerking kan geen personeel in dienst nemen. Deze samenwerking wordt vooral ingezet als overlegorgaan.
- Een centrumgemeente oefent taken en bevoegdheden uit voor andere gemeenten. Deze samenwerking heeft geen eigen bestuur.
- Een bedrijfsvoeringsorganisatie wordt opgericht voor de behartiging van bedrijfsvoerings- of uitvoeringstaken. Deze vorm kent alleen een enkelvoudig bestuur: het dagelijks bestuur.
- Een regeling zonder meer is de lichtste vorm zonder overdracht van taken of bevoegdheden. Alleen afspraken worden vastgelegd – meestal zonder juridische binding – onder noemers zoals een ‘overheidsconvenant’ of ‘bestuursakkoord’.
Samenwerken via een subsidierelatie
Subsidie is een bijzondere vorm van samenwerking. Deze valt niet onder de Wet gemeenschappelijke regeling maar de Algemene wet bestuursrecht. Onder subsidie wordt ingevolge artikel 4:21 lid 1 van de Awb verstaan: (1) de aanspraak op financiële middelen, (2) door een bestuursorgaan verstrekt (3) met het oog op bepaalde activiteiten van de aanvrager, (4) anders dan als betaling voor aan het bestuursorgaan geleverde goederen of diensten. Er zijn globaal twee varianten:
- Niet afdwingbare subsidie: de subsidieontvanger krijgt een voorlopige aanspraak op middelen. Indien de ontvanger zich niet houdt aan bepaalde verplichtingen kan de gemeente de verleende subsidie lager of nihil vast stellen en betaalde voorschotten terugvorderen (art 4:21 Awb).
- Afdwingbare subsidie: de gemeente kan ten behoeve van bijzondere belangen een prestatieplicht opleggen om de gesubsidieerde activiteiten daadwerkelijk uit te voeren door middel van een ‘uitvoeringsovereenkomst’ (art 4:36 Awb). Om die reden kan tevens sprake zijn van een ‘overheidsopdracht’.
.
Overdracht van publieke taken of bevoegdheden?
Delegatie
Delegatie en overdracht van bestuursbevoegdheden en regelgevende bevoegdheden vindt plaats door delegatie als bedoeld in artikel 10:13 Algemene wet bestuursrecht (Awb). Voor delegatie is een wettelijke grondslag vereist (artikel 10:15 Awb). Voor delegatie aan de bestuursorganen van een gemeentelijk gemeenschappelijk openbaar lichaam vormt artikel 30 lid 1 Wgr die wettelijke grondslag. Bij delegatie wordt niet alleen de bevoegdheid overgedragen maar komt de verantwoordelijkheid ook volledig bij de organen van het gemeenschappelijk openbaar lichaam te liggen. De overgedragen bevoegdheid wordt door het bestuur van het gemeenschappelijk openbaar lichaam zelfstandig en uit eigen naam uitgeoefend.
Mandaat
Mandaat als bedoeld in artikel 10:1 Algemene wet bestuursrecht (Awb) is de bevoegdheid om in naam van een ander te handelen en besluiten te nemen, maar zonder de daarbij horende verantwoordelijkheid. Bij mandateren worden geen bevoegdheden overgedragen. De mandaatgever blijft zelf bevoegd. Delegeren daarentegen betekent wel het overdragen van bevoegdheden, inclusief de verantwoordelijkheid. Een mandaatgever blijft bevoegd de gemandateerde bevoegdheid zelf te hanteren.
Delegatie of mandaat van taken/ bevoegdheden, welke?
Nee
Afspraken, procedures en instrumenten
Denk aan:
- Tussentijdse evaluatie en monitoring.
- Organiseren van werkbezoeken
- Aanstellen van rapporteurs binnen de raad voor deze samenwerking.
- Aanstellen van een bestuurlijke regisseur in het college.
- Organiseren van gezamenlijke invloed pogingen met raden van andere gemeenten – zoals bij het afstemmen van zienswijzen.
- Borging van de gemeentelijke eigenaarspositie.
- Afspraken over informatievoorziening.
- Onafhankelijk toezicht
Jaarplan + begroting en jaarverslag + jaarrekening worden bilateraal dan wel regionaal ambtelijk/bestuurlijk besproken.
Mogelijkheden en (financiële) consequenties voor beëindiging of uittreding
Het beëindigen van de samenwerking is mogelijk door subsidierelatie te stoppen.
Financiële consequenties gering mits aankondiging tijdig plaats vindt.
Eenzijdige beëindiging heeft consequenties voor solidariteit in regionale samenwerking.
